DoorvoeldBewegen: 

WAT

DoorvoeldBewegen is een therapeutische methode om de motoriek/sensoriek van de  hulpvrager/patiënt bij te sturen middels een leerproces.

WAARUIT BESTAAT DOORVOELDBEWEGEN?

DoorvoeldBewegen is een leerproces dat gebruik maakt van Representatie Manipulerende Cues (RMC’s). Zowel specifiek gekozen verbale en non-verbale cues als een beperkt aantal tactiele cues worden aangereikt in parallel met beelden uit motor imagery (posture release imagery). De hulpvrager/patiënt kan op deze manier leren om zich efficiënter op te richten en te bewegen. Klassieke, talige cues (vb. “Buig uw knieën”) komen te laat om de bewegingswijze  te corrigeren op een manier die de beweger als positief en helpend aanvoelt. Daarom zijn de cues bij DoorvoeldBewegen grotendeels non-declaratief en is het zeer belangrijk dat de RMC’s tijdig ingrijpen op de wijze van bewegen. DoorvoeldBewegen wordt in het engels emotensegrity genoemd, aangezien het gaat over voor-verbeelden in plaats van na-denken.  Zo kan de hulpvrager/patiënt op termijn een goed aangestuurde geautomatiseerde  emotensegriteit verwerven.

DOEL

DoorvoeldBewegen is een methode om de eigen lichaamsrepresentatie van de hulpvrager/patiënt te verbeteren en te vervangen door een energiezuinigere wijze van houden en bewegen. Om dit te bereiken dient de hulpvrager/patiënt zich specifieke bewegingssequenties, ‘bewegingsétudes’ genoemd, eigen te maken. In de basishoudingen lig, zit en stand worden  houdingen, bewegingen en basisfuncties die mensen veelvuldig gebruiken in het dagelijks leven dmv deze études heraangeleerd en  geautomatiseerd.

GESCHIEDENIS

De neurologische grondslagen van deze methode liggen bij de bevindingen van Dr. Heinrich Frenkel, grondlegger van de neurorevalidatie en werden  aangevuld met het theoretische werk van Benjamin Libet, Nikolai Bernstein, Steven Pinker, Wegner en vele anderen. Het ‘hoe’ of de praktische aanpak stoelt op ervaringen opgedaan tijdens workshops over de bewegingsmethodes van Vsevolod Meyerhold, Rudolf Laban, F. Matthias Alexander, Moshe Feldenkrais, Raymond Dart e.a. Biomechanisch streeft de methode een actieve verbetering van de globale biotensegriteit na zoals beschreven door Stephen Levin en medewerkers. Zowel het neurologische als het biomechanische aspect liggen aan de basis van DoorvoeldBewegen en werden door Jan b Eyskens, (lid van de Biotensegrity interest Group) uitgeschreven in het boek Body in Peace (2007).

DoorvoeldBewegen wordt best aangeboden aan de hulpvrager/patiënt in een niet vrijblijvend, gesloten systeem indien men écht verbetering van oprichtings- en bewegingspatronen wil bekomen. Er is een strak afgemeten tijdschema nodig waarbinnen de hulpvrager/patiënt de kans tot leren krijgt aangereikt. Dit schema loopt in een eerste fase over een tijdspanne van minimum 6 weken (best is 12 weken of ongeveer 3 maand) en bestaat uit wekelijkse 1 op 1 leermomenten met een duurtijd van 60 minuten als instructietijd, aangevuld met een  weekprogramma met iedere dag een persoonlijk ‘instudeerproces’ (vandaar de term études) van minimaal 3 keer 20 minuten. Binnen deze periode zal de hulpvrager/patiënt/leerling de gevolgen van het aangeboden leerprogramma ervaren. Bij intake wordt dit duidelijk aangegeven en besproken zodat de patiënt duidelijk beseft dat het niet gaat om een vrijblijvende behandeling vanwege de BewegingsConsulent of een vrijwillig ondergaan van passieve technieken door de patiënt.

Deze manier van werken loopt parallel met het neurologisch onderzoek bij patiënten met parese van de hand na hersenletsel (G. Lorimer Moseley), hoewel Doorvoeld Bewegen te maken heeft met de aanpak van het geheel. Deze methode sluit ook aan bij de bevindingen van Decety die aantoonde dat de anticipatie van de te maken beweging een invloed heeft op het autonome zenuwstelsel en dus op de wijze waarop motoriek wordt aangestuurd. In een volgende fase wordt verder aan de automatisering gewerkt, onder andere ook met dubbeltaaktraining. DoorvoeldBewegen is een gecodeerd programma waarbij de hulpvrager/patiënt de vier leerstadia van Maslow doorloopt: van onbewust onbekwaam via bewust onbekwaam en later bewust bekwaam naar onbewust bekwaam.

VOOR WIE

DoorvoeldBewegen kan preventief, secundair preventief en tertiair preventief worden toegepast. Iedereen met een onefficiënte oprichtings- en bewegingsmotoriek heeft baat bij deze aanpak. Wat patiënten betreft is DoorvoeldBewegen doeltreffend bij acute en chronische aandoeningen. De methode is aan te raden aan alle patiënten met ‘somatische functionele stoornissen’ zoals gedefinieerd door professor Vermeulen, met name alle patiënten met een of andere vorm van ‘autonomic dysfunction’ (CVS, fibromyalgie, spasmofilie,…) maar ook bij parkinsonisme en vele andere bewegingsstoornissen met een neurologische component.

WERKWIJZE

Hulpvragers/patiënten komen na verwijzing door hun geneesheer naar de bewegingspraktijk (zie verder). Tijdens het eerste bezoek voert de Bewegingsconsulent  een gestandaardiseerd intakegesprek en functionele testen uit (zoals aangeleerd in de foundational course DoorvoeldBewegen) om de status presens van de hulpvrager/patiënt te bepalen. Na afloop van deze raadpleging kan de Bewegingsconsulent een schriftelijk verslag met zijn bevindingen en interventiedoelstellingen opstellen indien nodig. De hulpverlener/Bewegingsconsulent start vervolgens het interventieprogramma op en begeleidt de hulpvrager/patiënt bij het proces om zich de bewegingsétudes eigen te maken voor het verbeteren van de sensori-neuromotorische houdings- en bewegingsgewoonten. De hulpverlener/Bewegingsconsulent fungeert als remedial teacher van musculoskeletale klachten/aandoeningen doorheen het ganse hersteltraject. Op die wijze verkrijgt de patiënt naast expliciete kennis evenzeer 'tacit knowledge' betreffende het vanzelfsprekend functioneren van zijn eigen lichaam.

Het leerprogramma  bestaat uit het aanreiken van 8 basisétudes. De keuze van de volgorde of het al dan niet volledig doorlopen van een étude gebeurt in functie van het leervermogen en de actuele oprichtings- of bewegingsproblematiek. De études worden eerst via diverse sensoriële methodes aangebracht. Vervolgens wordt nagegaan of de hulpvrager/patiënt de bewegingsopdracht heeft begrepen/belichaamd en of hij/zij deze kan reproduceren met de hulp van talige cues parallel met tactiele, vervolgens via niet talige cues en ten slotte via cues eigen aan Posture Release Imagery. Talige cues dienen zoveel mogelijk vernaculair van karakter te zijn of metaforische kenmerken te bezitten die een juist functioneren kan primen. De Remedial teacher (hulpverlener)/Bewegingsconsulent evalueert op elk moment de kwaliteit van hoe de beweging gevormd wordt en stuurt ogenblikkelijk doch zacht bij (auditief, visueel, tactiel, enz.) indien dit nodig is. Aan het einde van het begeleidingstraject evalueert de hulpverlener/Bewegingconsulent opnieuw de status presens van de hulpvrager/patiënt en deelt hij de verkregen resultaten en informatie met de hulpvrager/patiënt en met de verwijzende geneesheer.